Doç. Dr. Fatih Çağatay BAZ: “Orta Doğu’da Gerginlik Sürüyor”
Son günlerde bölgede sular durulmuyor. 7 Ekim 2023 sabahı, İsrail güne Gazze’ den ateşlenen roketlerle başladı. Hamas’ın askeri kanadı İzzettin El-Kassam Tugayları, sabah 06:30’ da İsrail’ e karşı operasyon başlattı. Operasyonun adı “Aksa Tufanı”ydı. Hamas’ın 7 Ekim sabahı İsrail’ e karşı başlattığı saldırılar ve sonrasında İsrail’ in misillemesiyle tetiklenen savaş halen devam ediyor.
7 Ekim 2023 sabahı bölgede bir kıvılcım ile başlayan yangın diğer ülkelere de sıçrıyor. Ülkeler arasında siyasi, askeri, diplomatik ilişkilerde gerginlikler yaşanıyor. 1987 yılında kurulan Hamas’ ın önde destekçileri arasında İran geliyor. Örgüte uzun yıllardır mali yardım ve büyük miktarda silah sağladığı bilinmekte. İsrail bu yüzden yıllardır İran’ın Gazze’ ye giden tedarik yollarını engellemeye çalışıyor. Hal böyle olunca akıllara gelen ilk soru İran, Hamas’ın İsrail’ e saldırısının arkasında mıydı? İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney saldırıların başladığı Ekim ayında televizyon üzerinden “Siyonist rejime saldırıyı planlayanların ellerinden öpüyoruz” açıklaması yapmıştı. Ayrıca Tahran yönetimi kolay onarılamayacak, “telafi edilemez bir yenilgi” olarak Hamas’ın saldırılarını öven söylemlerde bulunmuşlardı. Tüm bunların yanı sıra BBC’ye konuşan bir Hamas sözcüsü, grubun saldırı için doğrudan İran’dan destek aldığını ve İran’ın “Filistin ve Kudüs kurtarılana kadar Filistinli savaşçıların yanında yer alma” sözü verdiğini söyledi. Yine aynı dönemde BBC’ye konuşan İsrail’in dış istihbarat teşkilatı Mossad’ın eski yetkililerinden Haim Tomer, “İran’ın olaya dahil olduğunu varsaymanın abartılı olmadığını” söyledi. Yaşanan bunca gelişme sonrası 3 Ocak 2024 tarihinde İran’ın Kirman eyaletinde intihar saldırısı düzenlendi. Gerçekleşen iki ayrı patlamada 103 kişi yaşamını yitirdi, 211 civarında kişi de yaralandı. Dikkat çeken bir konu patlama Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Süleymani’nin 3 Ocak 2020’ de ABD’nin Bağdat’taki saldırısında öldürülmesinin 4. yılı dolayısıyla anma töreninin yapıldığı kabristana giden yol üzerinde olmasıydı. Peki kimdi Kasım Süleymani? Süleymani, dini lider Ayetullah Ali Hamaney’ den sonra İran’ ın en güçlü insanı olarak görülüyordu. Ayrıca Süleymani İran’ ın Orta Doğu politikasının mimarı olarak da görülüyordu. Süleymani aynı zamanda Türklere karşı mesafeli biri olarak da biliniyor. İran’ da gerçekleşen saldırıyı ise Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) üstlendi. Tüm bu gelişmeleri sırası ile yorumladığımızda Orta Doğu’ da desteklenen örgütler, kimler tarafından destekleniyorsa ateşin o bölgeye de sıçraması kaçınılmaz oluyor.

Yazı: Doç. Dr. Fatih Çağatay BAZ